Tijdens de online editie van IFA hoef je niet te dubben over films die gelijktijdig in verschillende zalen draaien, maar dat maakt het niet minder lastig kiezen! Hoe stel je jouw IFA dit jaar samen? Programmeur Henriëtte Poelman tipt vijf (stiekem zes) titels uit het programma: ‘Stuk voor stuk inspirerende films, over vechten voor waar je in gelooft.’
Once Upon a Time in Venezuela gaat over de (letterlijke) ondergang van een dorp-op-het-water. Tegen een achtergrond van corruptie, economische crisis en politieke spelletjes staan twee vrouwen lijnrecht tegenover elkaar. Ze strijden ieder op hun eigen manier voor het behoud van hun droogvallende dorp. Het is een beeld dat je nog lang bij zal blijven. Poelman: ‘Er zit zoveel in Once Upon a Time in Venezuela: de langzame ondergang van een traditioneel vissersdorp-op-palen, politieke spelletjes en beloftes van politici die in de grote steden de toekomst van de dorpen bepalen, de cruciale rol van onderwijs en de strijdlust van twee vrouwen die elk op hun eigen manier vechten voor het behoud van hun gemeenschap. Het is zeer mooi gefilmd en vol kleur, met als tweede, onheilspellende beeld: het steeds terugkerende weerlicht boven het meer, zonder dat je een donder hoort.’
Lume zit vast in haar kleine plattelandgemeenschap. Zit vast in haar rol als vrouw van Ilmir, met wie ze geen kinderen kan krijgen, en in haar trauma na de recente burgeroorlog in Kosovo. Ze probeert alles om zwanger te worden en verstrikt in bijgeloof en onmacht, blijven Lume en Ilmar wanhopig vasthouden aan hun traditionele rollen. Zana belicht zware thema’s zoals rouw en psychische trauma’s, toch is de film tegelijkertijd ook prachtig. Poelman: ‘Zana blies me omver tijdens het Eastern Neighbours Film Festival. Adriana Matoshi is zó sterk in haar rol als Lume! Het feit dat regisseur Antoneta Kastrati deze film in haar geboortedorp in Kosovo maakte, met haar eigen trauma na de burgeroorlog, geeft Zana zeker een extra lading. Gemeenschappelijke rouw is een moeilijk en veelal onbesproken thema, en Kastrati verweeft dit met folklore en mystiek tot een verhaal waar je als kijker, net als Lume, steeds verder verstrikt in raakt. Tragisch maar prachtig!’
Hoever mag en kan je acteurs pushen in naam van de filmkunst? En wanneer wordt een grens overschreden en verandert spel in aanranding? De afgelopen jaren horen we steeds vaker over grensoverschrijdend gedrag in de film- en theaterwereld, over problemen met de machtsverhouding tussen mensen voor en achter de camera. The Case You is een kritisch onderzoek van vijf jonge vrouwen naar een auditie waarin ze tot ver over hun grenzen gepusht werden, omdat het hun prestatie ten goede zou komen. Poelman: ‘Schokkend, vooral dat dit gedrag zo vaak voorkomt en erbij lijkt te horen. Doordat de film en de regisseur voor wie de vrouwen auditie deden, niet worden genoemd, krijgt The Case You iets universeels: veel vrouwen zullen zich kunnen herkennen in de machteloosheid, de opgelegde druk, het gebrek aan respect en de behandeling als object. Maar The Case You doet iets heel bijzonders: het maakt je als kijker deelgenoot, zorgt voor een veilige ruimte waar het gesprek open en integer wordt gevoerd. Onthullend en bevrijdend.’
Wanneer ouders Jota en Bela door een miscommunicatie de voogdij over hun kinderen verliezen, begint een moeizame strijd van liefdevolle ouders tegen een systeem dat eigenlijk precies hetzelfde voor hun kinderen wil. Listen is geen makkelijke film, maar dat is ook niet de bedoeling. Er zijn zoveel werelden waar je nooit mee in aanraking komt, of hoopt te komen. Actrice Ana Rocha de Sousa baseerde haar eerste film als regisseur op waargebeurde zaken rond gedwongen adoptie in het Verenigd Koninkrijk. Systemen die falen, die uitgaan van het ergste en hulpbehoevenden in de kou laten staan omdat regels gevolgd moeten worden – het klinkt ons helaas maar al te bekend in de oren. Poelman: ‘Listen laat de mensen aan beide kanten van de tafel zien: zowel de wanhopige ouders van het dove meisje Lu, als de jeugdzorgwerker voor wie ook niet alle protocollen even logisch zijn. Het is duidelijk dat luisteren naar de mensen en verhalen achter een kwestie van groot belang is.’
Als laatste tipt Poelman De stad was van ons: radicaal feminisme in de jaren ’70 van Netty van Hoorn, waarin activisten van toen terugkijken op hun acties en idealen, soms met nostalgie maar zeker ook met humor. Poelman: ‘De stad was van ons: radicaal feminisme in de jaren ’70 is essentieel voor iedereen die meer wil weten over de feministische beweging van de zeventiger jaren, waarna o.a. ook Filmfestival Assen werd opgericht. Heel inspirerend om te zien hoe er vol vuur gestreden werd voor autonomie en verworvenheden die we nu veelal als vanzelfsprekend beschouwen.’
En omdat ons hele programma eigenlijk gewoon één grote tip is, geven we je tot slot nog stiekem één bonustip… Poelman: ‘Ga ook Jungle kijken, van de piepjonge regisseur Louise Mootz, die drie jaar lang een aantal unapologetically uitgesproken leeftijdsgenoten in Parijs volgde. Over vuur en humor gesproken!’
De kaartverkoop voor IFA 2021 is in volle gang. Bekijk het hele programma op www.filmfestivalassen.nl/films-tickets